ΤΑΞΙΔΙ ΑΝΑΚΑΛΥΨΗΣ ΣΕ ΤΡΕΙΣ ΝΕΕΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΕΣ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΙΩΝ ΕΤΑΙΡΩΝ ΜΑΣ ΤΗΣ ΒΑΛΤΙΚΗΣ – DAS BALTIKUM
( Λιθουανία – Λετονία – Εσθονία)
Πρώτο Μέρος – Erster Teil
Κωνσταντίνου Σ. Ναλμπάντη,
Konstantin S. Nalbantis, Koeln

Προλεγόμενα

Η Λιθουανία, η Λετονία και η Εσθονία ήτανε μπροστά από είκοσι δύο χρόνια δορυφορικές χώρες.
Η «τραγουδιστή επανάσταση» και οι γιορτές των τραγουδιών υπηρέτησαν στην ιστορία των τριών χωρών πάντα για την ισχυροποίηση της εθνικής συνείδησης κάτω από τους όρους της ξενοκρατίας.

Το ότι κάποιος στα τραγούδια δεν διατηρεί μόνο την ιστορία, παρά με αυτά μπορεί να γράψει ιστορία, έδειξε ο 20ος αιώνας . Το τραγούδι είναι το σπορ του λαού.
Αν και έχουν υψηλά ποσοστά αλλοδαπών, - έχουν παραμείνει προσαρμοσμένοι στις χώρες, -και οι τρεις χώρες μετά την κατάρρευση της σοβιετικής κυριαρχίας στην Ανατολική Ευρώπη έχουν επανακτήσει την ανεξαρτησία τους και άρχισαν από το 1991 να ανοικοδομούν τη Δημοκρατία και την οικονομία της αγοράς.

Απεναντίας η Κύπρος με 18% Τουρκοκυπρίους, με τη μυστική βρεταννο-τουρκική συμφωνία, (Φ. Αργυρού 2011) υποκύπτει στους εισβολείς και τα τουρκικά κατοχικά στρατεύματα, όπου διώχνεται ο εντόπιος πληθυσμός και δημεύονται τα περιουσιακά του στοιχεία και τα εδάφη, και ανένδοτα διατηρείται με την ανοχή από τους γείτονές μας και την ΕΕ η νοοτροπία της εισβολής και της κατοχής και παρόλα που ανήκουμε στην ΕΕ και τη Δύση.

Σύντομη ιστορική ανασκόπηση της Βαλτικής

Από 4000 π.Χ. περιφέρονται Φινο-ουγγρική λαοί στην περιοχή της σημερινής Εσθονίας. Και το 2500 π.Χ. Ινδογερμανικές φυλές εποικούν την περιοχή της σημερινής Λετονίας και Λιθουανίας . Το 100-600 μ.Χ. το εμπόριο με το κεχριμπάρι (ήλεκτρο) με τον χώρο της Μεσογείου ζει μια άνθιση, αρπακτικές επιδρομές των Βίκινς στην Ανατολική θάλασσα.

1180 έμποροι από την χανσεατική δημιουργούν εμπορικά κέντρα στη Βαλτική.
1600-29 Πολωνο-σουηδικός πόλεμος, η Εσθονία και εδάφη της Λετονίας πέφτουν κάτω από την Σουηδική κυριαρχία. Από το 1710 αρχίζει στη Βαλτική η τσαρική εποχή, που διαρκεί 200 χρόνια. Από το 1816-19 στην Εσθονία, Kurland και Livland καταργείται ??

1869 το εσθονικό φεστιβάλ τραγουδιού στο Tartu ,τέσσερα χρόνια αργότερα το πρώτο
λετονικό φεστιβάλ τραγουδιού στο Riga.
1905 η ρωσική επανάσταση μεταδίδεται στη Βαλτική.
1917/18 η Εσθονία, Λετονία και Λιθουανία ανακηρύσσουν την ανεξαρτησία τους. Οι
απελευθερωτικοί πόλεμοι διαρκούν δύο χρόνια.

1922 Ένταξη των βαλτικών χωρών στην Κοινωνία των Εθνών.
1939 Το μυστική σύμφωνο Χίτλερ-Στάλιν, ( Molotow-Ribbentrop-Pakt) σε ένα συμπληρωματικό πρωτόκολλο παραχωρείται η Βαλτική στη Σοβιετική Ένωση. Λαμβάνει χώρα μετακόμιση των Γερμανών της Βαλτικής.
1940 Ο ερυθρός στρατός καταλαμβάνει τη Βαλτική: Προσάρτηση της Εσθονίας, Λετονίας και Λιθουανίας ως σοβιετικές δημοκρατίες. Μαζικές εκτοπίσεις στη
Σιβηρία. Ο Στάλιν άρχισε το κυνήγι στην πνευματική και οικονομική ελίτ.
Την νύχτα 14.Ιουνίου 1941 600 000 πολίτες τους ξύπνησαν από το κρεβάτι, όπου μέσα σε δύο ώρες έπρεπε να εγκαταλείψουν τις κατοικίες τους, τα σπίτια τους και τα αγροκτήματά τους. Για τους περισσότερους από αυτούς σήμαινε το θάνατο η μεταφορά μέσα σε βαγόνια ζώων στη Σιβηρία.

1941-44 Υπήρξε Γερμανική κατάληψη, για σύντομο χρονικό διάστημα, όπου άρχισαν αμέσως με μαζικά εγκλήματα στον εβραϊκό πληθυσμό. Περίπου 300.000 Εβραίων, από αυτούς τα δύο τρίτα από την Λιθουανία και ένα τρίτον από την Λετονία έπεσαν θύματα.
1944 Επιστροφή του ερυθρού στρατού.__
1945-56 Υποχρεωτικός κολεκτιβισμός της Γεωργίας και ρωσοποίηση, Εκτοπισμός 200 000 πολιτών της Βαλτικής στη Σιβηρία.
1987: Η πρώτη επίσημη ανεκτικότητα εθνικών μαζικών διαμαρτυριών μετά την ανάληψη της εξουσίας του Gorbatschow.
1988: Ίδρυση της εθνικής-δημοκρατικής λαϊκής κίνησης μετώπου στην Εσθονία, Λετονία και Λιθουανία.
1990 Τυπική αποκατάσταση της ανεξαρτησίας (Πηγή: Polyglott 2011, DUMONT 2011).
.
Τον Ιανουάριο του 1991 απόπειρα πραξικοπήματος πιστών δυνάμεων της Μόσχας στις πρωτεύουσες Βίλνιους και Ρίγα. Τον Αύγουστο οι βαλτικές χώρες είναι πάλι ανεξάρτητες.

1. Μαίου 2004 Η Λιθουανία, Λετονία και Εσθονία είναι μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και αντικαθιστούν την ρωσική γλώσσα με την επίσημη γλώσσα της Λιθουανίας, Λετονίας και Εσθονίας.

Και οι τρεις χώρες αναφέρονται κάτω από τον όρο: Βαλτικές Χώρες, αν και είναι από το 1991 ανεξάρτητες χώρες. Οι τρεις γειτονικές χώρες δεν έχουν κοινή ιστορία και έχουν μεταξύ τους εντελώς διαφορετικές εθνικές, γλωσσικές, πολιτισμικές και ιστορικές σχέσεις, συγχρόνως όμως διαμορφώνονται διαμέσου ενός ίδιου συλλογικού πεπρωμένου – και έρχονται πλησιέστερα στη δύση.

Οι γλώσσες των τριών χωρών είναι διαφορετικές, όπου δεν μπορούν να συνεννοηθούν μεταξύ τους. Ως αναγκαία γλώσσα συνεννόησης υπηρετεί η μη αγαπητή ρωσική, και σήμερα παράλληλα με την αγγλική.

Έχουν περάσει σχεδόν 22 χρόνια, 23. Αυγούστου 1989, και επίσης πέρασαν πενήντα χρόνια με τη συμφωνία που παραχωρήθηκε η βαλτική, 23. Αυγούστου 1939, που τώρα άρχισε ο δρόμος για την ελευθερία, από τότε που στη Βαλτική περισσότερα από 2 εκατομμύρια άνθρωποι συμμάχησαν και σχημάτισαν μια ανθρώπινη αλυσίδα πάνω από 600 χιλιόμετρα πάνω στη Via Baltica, που συνδέει τις πόλεις Βίλνιους, Ρίγα και ως το Ταλλίν.

Οι άνθρωποι διαμαρτυρότανε τότε ειρηνικά για την ανεξαρτησία τους από την Σοβιετική Ένωση, αξιώνοντας την έξοδό τους από τα δεσμά της Σοβιετικής Ένωσης, και διαμόρφωσαν τον όρο της «τραγουδημένης επανάστασης».

Στην προσωπική μου οκτωβριανή περιήγησή μου στη Βαλτική που διάνυσα ενδιάμεσα των πρωτευουσών και μέσα στη φύση τις τρεις χώρες σε μια λεωφορειακή διαδρομή άνω 1200 χιλιομέτρων, διαπίστωσα ότι οι χώρες είναι αραιοκατοικημένες σε μία συνολική έκταση από 175 km2, όπου ζουν 7,1 εκατομμύρια κάτοικοι.
Ο όρος Baltia προέρχεται από την Αρχαιοελληνική και Ρωμαϊκή ιστορική περιγραφή.
Σήμερα ανήκουν η Λιθουανία, η Λετονία και η Εσθονία εντελώς αυτονόητα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, και εισήλθαν στη συμφωνία του Σέγκεν, είναι μέλη του ΝΑΤΟ και η Εσθονία έχει εισαγάγει ως πρώτη χώρα τον Ιανουάριο του 2011 το Ευρώ και ενώ έχουν υψηλές αλλοδαπές μειονότητες απελευθερώθηκε για πάντα από την σοβιετική και ξένη επιρροή και κατοχή, ενώ δυστυχώς η Κύπρος μόνο με 18% Τουρκοκυπρίους βρίσκεται κατά 40% κάτω από την τουρκική εισβολή και τα κατοχικά τουρκικά στρατεύματα.

Η Λιθουανία με έκταση 65.303 km2. Έχει έκταση σχεδόν σαν τη Βαυαρία και είναι το μεγαλύτερο βαλτικό κράτος και με πληθυσμό 3,32 εκατομμύρια κατοίκους. 83,5% Λιθουανοί, 6,3/5 Ρώσοι, 6,7% Πολωνοί, 1,2% Λευκορώσοι, 0,7% Ουκρανοί, 1,6% άλλοι.

Στην πρωτεύουσα Βίλνιους ζούνε σχεδόν 600.000 άνθρωποι, από αυτούς είναι 50% Λιθουανοί, και από 20% Ρώσοι και Πολωνοί. Η πρωτεύουσα χαρακτηρίζεται συχνά ως «Ρώμη της Βαλτικής» ή ως «Ιεροσόλυμα του Βορρά» μια ευρωπαϊκή Μητρόπολη που φαίνεται ότι το ρολόι έχει σταματήσει.

Η πρωτεύουσα Βίλνιους δεν ήτανε ποτέ μία πόλη με ένα μόνο Έθνος, η πολυεθνική ιστορία καθορίζει ως σήμερα την ατμόσφαιρά της. Κατά τη διάρκεια εκατονταετηρίδων εγκαταστάθηκαν εδώ ευρωπαϊκοί καθώς επίσης και ασιατικοί λαοί και εξασκούσαν εμπόριο.

Η Λετονία με έκταση 64. 589 km2. Έχει έκταση μικρότερη από την Ιρλανδία και πληθυσμό 2,3 εκατομμύρια κατοίκους. 59% Λετονοί, 29% Ρώσοι, 4% Λευκορώσοι, 3% Ουκρανοί, 2,5% Πολωνοί, 1% Λιθουανοί.
Η πρωτεύουσα Ρίγα με περίπου 713 000 κατοίκους είναι η μεγαλύτερη πόλη της Βαλτικής. Παράλληλα με την καλά διατηρημένη παλιά πόλη εντυπωσιακά είναι κυρίως τα πολυάριθμα σε μεγαλοπρέπεια αναγεννησιακά οικοδομήματα Jugendstil.

Η πόλη των 800 ετών, παλιά χανσεατική πόλη στεγάζει τα περισσότερα αξιοθέατα και είναι επίσης από πολιτιστική άποψη το επίκεντρο της νέας Λετονικής Δημοκρατίας.

Η Εσθονία με έκταση 45.226 km2. Και έχει σχεδόν τόσο έκταση όσο και η Δανία και πληθυσμό 1,36 εκατομμύρια κατοίκους. 69% Εσθονοί, 26% Ρώσοι, 2% Ουκρανοί, 1% Λευκορώσοι, 0,2% Φιλανδοί, 1,2% άλλοι, βλέπε ολοκληρωμένο άρθρο.

Η πρωτεύουσα Ταλίν είναι με 400.000 κατοίκους η μεγαλύτερη πόλη της Εσθονίας και το σημαντικότερο οικονομικό και πολιτιστικό κέντρο της χώρας.
Η παλιά χανσεατική πόλη στον κόλπο του Ταλλίν κατέχει περισσότερα αξιοθέατα, απ΄ ότι κάθε άλλος τόπος της Εσθονίας, ο μεσαιωνικός πυρήνας της μετριέται στην παγκόσμια κληρονομιά της UNESCO και τραβάει επισκέπτες από όλον τον κόσμο.


Ως ταξιδιωτικές χώρες είναι περισσότερο άγνωστες και παρόλα που κατέχουν μια ταραχώδη ιστορία, που είναι διαμορφωμένη από το μακρινό χρονικό διάστημα της ξένης κατοχής καθώς και πολλών κοινών και διαφορετικών στοιχείων.


Ετούτο το ταξίδι μου στις βαλτικές χώρες, τον Οκτώβριο του 2011, με τη γνωριμία μέχρι τώρα των 24 χωρών των ευρωπαίων εταίρων μας, το θεωρώ ως μια συναρπαστική ανακάλυψη. Καμιά περιοχή της Ευρώπης δεν μπορεί να παρουσιάσει σε ένα τόσο στενό χώρο τόσα πολλά πολιτιστικά μνημεία, και επίσης και τόσο σπάνια, είναι η φύση και που έτσι παρέμεινε ανέγγιχτη, όπως είναι εδώ στις χώρες αυτές. Ιστορικές αρχαίες πόλεις από τους χρόνους της χανσεατικής, αμυνόμενα κάστρα ταγμάτων, πάνω από 4.000 χιλιόμετρα ακτή με νησιά, γαλήνιες λίμνες και παρθένα δάση και τόσα άλλα απολαμβάνει κάποιος στην Λιθουανία, Λετονία και Εσθονία, μαζί με την φιλοξενία και εγκαρδιότητα των ανθρώπων, που θα μας μείνουν αξέχαστα βιώματα.

Και οι τρεις χώρες κείνται στα Δυτικά της Βαλτικής Θάλασσας της λεγόμενης Ανατολικής Θάλασσας και συνορεύουν με την Πολωνία, την Λευκορωσία και τη Ρωσία, το εγκλωβισμένο μέρος, που είναι ένας γείτονας που μέχρι σήμερα αντιμετωπίζεται με δυσπιστία.

Και παρόλα που στις Βαλτικές χώρες υπάρχει και ζει ένα μεγάλο ποσοστό Αλλοδαπών, αναζήτησαν να παραμείνουν και να προσαρμοστούν στα νέα κράτη, χωρίς διχοτομικές εξεγέρσεις και κατοχικές προθέσεις, όπως επιδιώκουν οι Τουρκοκύπριοι, που είναι ποσοτική μικρότερη μειονότητα.

Ο βαλτικός χρυσός, το κεχριμπάρι ( ήλεκτρο) της Βαλτικής, είναι ένα δώρο της θάλασσας. Προ 40-60 εκατομμυρίων ετών, η παλιά «λιθοποιημένη ρητίνη» από ξύλο κωνοφόρων δένδρων, το κεχριμπάρι μας οδηγεί σε ένα χρονικό ταξίδι, όπου μπροστά από 50 εκατομμύρια χρόνια έφτανε το δάσος του κεχριμπαριού από τη Βόρεια θάλασσα ως την Ρωσία.

Από 9000 χρόνια προ Χριστού εγκαταστάθηκαν οι πρώτοι άνθρωποι στη Βαλτική. Αργότερα δελεάστηκαν από το κεχριμπάρι Ρωμαίοι, Βίκινγκς και Ρώσοι.
Τα γερμανικά τάγματα και η χανσεατική έγραψαν μερικά κεφάλαια της Βαλτικής ιστορίας.

Αρχικά κατά τον 20ο αιώνα απέκτησαν οι Λιθουανοί, Λετονοί και Εσθονοί την ανεξαρτησία τους, που και πάλι σε λίγο την έχασαν και τελικά από τον Αύγουστο του 1990 και ξανά εκ νέου απέκτησαν την ανεξαρτησία τους.

Τον 14ο αιώνα εγκαταστάθηκαν για πρώτη φορά Εβραίοι, (όρα σχετικά άρθρα μου Πορτογαλία και Ισπανία, στην ιστοσελίδα μου). Τις επόμενες εκατονταετηρίδες σχηματίστηκε το Μεγάλο πριγκιπάτο Πολωνία-Λιθουανία που επέτρεψε Εβραίους από όλον τον κόσμο να εγκατασταθούν ζητώντας άσυλο από την εκδίωξη και εχθρότητα.

Οι Εβραίοι της Λιθουανίας έζησαν στη διάρκεια από έξι και πλέον εκατονταετηρίδες χρόνια άνθισης του πολιτισμού τους, αλλά επίσης και την τελειωτική παρακμή τους.

Οι περισσότεροι Ρώσοι , που σήμερα κατοικούν στις βαλτικές χώρες, γεννήθηκαν εκεί ή διαμένουν εκεί για δεκαετίες. Η ορμητική πολιτική των Εσθόνων και Λετονών τα πρώτα χρόνια μετά την απελευθέρωση οδήγησε σε ισχυρές διαμάχες, διότι που έπρεπε να πάνε οι ρώσοι, αφού η βαλτική ήτανε το σπίτι τους, και εδώ έχουν φίλους και εργασία;

Στην οικονομία ευχάριστα χαρακτηρίζουν τις βαλτικές χώρες από την εισδοχή τους στην ΕΕ ως χώρες του πηδήματος τίγρης ή και ως « Hotspots« στο βορά.

Η Λιθουανία, Λετονία και Εσθονία έχουν να προσφέρουν περισσότερο από ότι οι πρωτεύουσες: Βίλνιους, Ρίγα και Ταλλίν ( Ταλίνα ή Ρεβάλ), που είναι όμως τα οικονομικά, πολιτιστικά και τουριστικά κέντρα των χωρών τους.

Οδοιπορώντας την μεσαιωνική πρωτεύουσα Ταλλίν, την αναγεννησιακή μητρόπολη Ρίγα και την μπαρόκ λιθουανική πόλη Βίλνιους, μας ενθουσιάζουν στο πρώτο μας βλέμμα, αφάνταστα, διότι οι πόλεις εκπέμπουν με τη λάμψη τους, τη διαφορετική ατμόσφαιρα και με τις πολλαπλές αρχιτεκτονικές εκπλήξεις, που σε κάθε περίπατό μας θαυμάζουμε και απορούμε για την όμορφη και τη δαπανηρή αναστήλωση.

Ολόκληρα τετράγωνα παρουσιάζονται ως παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά της UNESCO. Τα βασικά χαρακτηριστικά είναι η υψηλή κουλτούρα, όπου ο ενθουσιασμός για τον πολιτισμό των Εσθονών, των Λιθουανών και των Λετόνων εκπλήττει κάθε επισκέπτη με τις μεγαλοπρεπείς Όπερες και αίθουσες κοντσέρτου, συναυλιών.

Τέχνη και πολιτισμό απολαμβάνει κάποιος στα μοντέρνα μουσεία και τις πολυάριθμες εκδηλώσεις και διεθνή Φεστιβάλ. Η ολοζώντανη νυκτερινή ζωή παρουσιάζεται όλον τον χρόνο. Στο εμπορικό κέντρο συνωστίζονται οι επισκέπτες στα μπουτίκ, καταστήματα με εμπόριο τεχνών και καλών τεχνών με μπιραρίες τζαζ και άνετα εστιατόρια.

Όμως και οι τρεις βαλτικές χώρες έχουν να προσφέρουν πολλά και μάλιστα ενδιάμεσα της θάλασσας, των δασών, των αμμόλοφων και των ποταμών, όπου συναντούνται ενδιάμεσα τοπία από την ανέγγιχτη φύση της Λιθουανίας, το εθνικό πάρκο της Λετονίας, το εθνικό πάρκο και την όχθη της λίμνης Peipussees της Εσθονίας, λασπόλουτρα του Memeldelta, της Λιθουανίας και τα ποτάμια και τα σπήλαια του Gauja-Nationalparks της Λετονίας, όπου θα συνεχίσω να περιγράφω τις περιηγήσεις μου στα επιμέρους ακολουθούμενα άρθρα μου και επίσης όρα και Άρθρα με Φωτογραφίες.

Τέλος του πρώτου Μέρους

Ευπρόσδεκτος σε κάθε Αντίλογο

Κωνσταντίνος Σ. Ναλμπάντης
info@kn-megalexandros.gr

Επιτρέπεται η αναπαραγωγή, μετάδοση, αναδημοσίευση, αρκεί να αναφέρεται όνομα συγγραφέα, πηγή και ιστοσελίδα.
Πηγή: www.kn-megalexandros.gr και επίσης
(Άρθρα με φωτογραφίες) http://www.kn-megalexandros.gr/Portal/index.php?p=images
Κωνσταντίνος Σ. Ναλμπάντης - Konstantin S.Nalbantis, info@kn-megalexandros.gr