Magna Grecia- Μεγάλη Ελλάδα άρθρο Νο. 447 και οι ρίζες του Ελληνικού και Ευρωπαϊκού μας πολιτισμού της μακρόχρονης ελληνικής μας ιστορίας που εύλογο είναι να γνωρίζουμε όλοι μας !

https://www.facebook.com/profile.php?id=100012808098555
και www.kn-megalexandros.gr- Magna Grecia
Μεγάλη Ελλάδα - Αναδημοσίευση από την Κολωνία ΚΝ

Panagiotis Karagiannis

18 Δεκεμβρίου 2020 ·

Ιταλός καθηγητής αρχαίων ελληνικών. . Μπορεί στην Ελλάδα εσείς να έχετε γυρίσει τις πλάτες σας στις ρίζες σας , εμείς όμως είμαστε απόλυτα πεπεισμένοι για την αξία αυτής της διδασκαλίας. Για εμάς η διδασκαλία της ελληνικής , είναι υψηλού επιπέδου εκπαίδευση .

Η κληρονομιά που μας άφησε ο αρχαίος ελληνικός κόσμος , για τη δημοκρατία , την ελευθερία και τα λοιπά , είναι απόλυτες αξίες υψίστης σημασίας στην εκπαίδευση των παιδιών .
«Graecia capta ferum victorem cepit et artis intulit agresti Latio»«Η κατακτημένη Ελλάδα κατέκτησε τον νικητή και εισήγαγε τις τέχνες στο αγροίκο Λάτιο».
(Οράτιος, Επιστολές 2.1, 156-157)

Το πρώτο μεγάλο δάνειο των Ρωμαίων από τους Έλληνες ήταν το αλφάβητό τους. Από την αποικία της Κύμης υιοθέτησαν τον 8ο/7ο αι. π.Χ. μια παραλλαγή ελληνικού δυτικού αλφαβήτου. Συνεπώς το «λατινικό» αλφάβητο, που σήμερα έχει γίνει παγκόσμιο κτήμα, είναι ελληνικό.
Η ρωμαϊκή λογοτεχνία δεν είναι αυτοφυής, όπως η αρχαία ελληνική λογοτεχνία. Είναι μια λογοτεχνία «παράγωγη» - Γεννήθηκε υπό την επίδραση της ελληνικής γραμματείας. Το 240 π.Χ. θεωρείται η «γενέθλιος» χρονολογία της.

Τη χρονιά αυτή ένας έλληνας αιχμάλωτος πολέμου από τον Τάραντα, ο Λίβιος Ανδρόνικος, οργανώνει στη Ρώμη παραστάσεις θεάτρου με ελληνικά έργα διασκευασμένα στα Λατινικά. Ο ίδιος μεταφράζει και την Οδύσσεια του Ομήρου χρησιμοποιώντας ένα εντόπιο μέτρο, το «σαντούρνιο» στίχο. Στις ρίζες, της ρωμαϊκής γραμματείας βρίσκεται ο πατέρας της ελληνικής λογοτεχνίας, ο Όμηρος, και ένα κορυφαίο ελληνικό είδος, το δράμα.

Η διαπίστωση ότι «η Ελλάδα, ενώ κατακτήθηκε, κατέκτησε τον άγριο νικητή και εισήγαγε τις τέχνες στο αγροτικό Λάτιο» (Οράτιος) επαληθεύεται πλήρως στο χώρο της λογοτεχνίας. Το ιδανικό της κατοχής των δύο γλωσσών και λογοτεχνιών (δηλ. της ελληνικής και της λατινικής ] ενσαρκώνεται σ’ όλους τους ρωμαίους λογίους και λογοτέχνες, από τον Ναίβιο και τον Πλαύτο μέχρι τον Κλαυδιανό και τον Βοήθιο.

Πλήθος ελληνικές λέξεις, και μαζί μ’ αυτές και τα αντίστοιχα πολιτισμικά φορτία, μεταφέρονται και πολιτογραφούνται στο ρωμαϊκό λεξιλόγιο ‒ και συχνά έτσι επιβιώνουν μέχρι σήμερα στις ρωμανικές γλώσσες. Τα ελληνικά πρότυπα γονιμοποιούν τα ρωμαϊκά ταλέντα: δίχως την αττική κωμωδία δε θα υπήρχε Πλαύτος ούτε ο Βεργίλιος χωρίς τον Όμηρο ούτε ο Οράτιος χωρίς τους αρχαϊκούς λυρικούς ή ο Σενέκας χωρίς την αττική τραγωδία.

Παράλληλα με την κωμωδία η προκλασική ρωμαϊκή λογοτεχνία οικειοποιείται, σε μικρότερο βαθμό, και την ελληνική τραγωδία της Μεγάλης Ελλάδας. Η εμφανής προτίμηση της τρωϊκής θεματολογίας που διαπιστώνεται στο τραγικό ρεπερτόριο του Λίβιου Ανδρονίκου, του Ναιβίου, του Εννίου και ενός άλλου τραγικού συγγραφέα, του Πακουβίου, είναι εύλογη, καθώς τότε είχε ήδη διαμορφωθεί ο εθνικός ρωμαϊκός μύθος που πρόβαλλε ως γενάρχη της Ρώμης τον Τρώα Αινεία.

Σχεδόν ταυτόχρονα δημιουργείται και η τραγωδία που είχε καθαρά ρωμαϊκό ιστορικό περιεχόμενο, η «praetexta». Η μεγάλη έκρηξη τραγικής παραγωγής συντελείται σε έναν εκπρόσωπο της τρίτης γενιάς: ο κορυφαίος τραγικός Άκκιος παράγει πάνω από 50 τραγωδίες.

Στο χώρο του έπους τίθενται τα θεμέλια της ανάπτυξης που θα συντελεστεί στα κλασικά χρόνια. Τον εκλατινισμό της Οδύσσειας από τον Λίβιο Ανδρόνικο ακολουθεί το πρώτο ιστορικό έπος των Ρωμαίων, ο Καρχηδονιακός πόλεμος (Bellum Poenicum) του Ναιβίου και αμέσως κατόπιν πρώτος ο Έννιος, ως “δεύτερος Όμηρος” (όπως ισχυριζόταν ο ίδιος), χρησιμοποιεί τον δακτυλικό εξάμετρο στο ιστορικό του έπος Χρονικά (Annales), που θεωρούνταν εθνικό έπος των Ρωμαίων μέχρι τη σύνθεση της Αινειάδας του Βεργιλίου.

Το πρώτο είδος που ωριμάζει στη Ρώμη είναι η κωμωδία. Οι ρωμαίοι κωμωδιογράφοι επηρεάζονται περισσότερο από την ελληνιστική Νέα Κωμωδία, κυρίως μάλιστα την κωμωδία του Μενάνδρου. Τα έργα τους έχουν κατά κανόνα περιεχόμενο ελληνικό και όχι ρωμαϊκό και βρίσκουν μεγάλη ανταπόκριση στο ρωμαϊκό κοινό. Τις πρώτες κωμωδίες συνέθεσε ο Λίβιος Ανδρόνικος. Ο δεύτερος σκαπανέας της ρωμαϊκής λογοτεχνίας - που είναι και ο πρώτος αυτόχθων ρωμαίος λογοτέχνης, ο Γναίος Ναίβιος, έγραψε σχεδόν τριάντα κωμωδίες, ενώ χρονολογικά τρίτος ρωμαίος συγγραφέας, ο Τίτος Μάκκιος Πλαύτος έφτασε στον αριθμό των 130 κωμωδιών, από τις οποίες σώζονται είκοσι: το μεγαλύτερο σωζόμενο corpus αρχαίας δραματικής παραγωγής. Η ακμή της κωμωδίας συνεχίστηκε με τον Καικίλιο (περ. 40 κωμωδίες) και κυρίως με τον Τερέντιο (έξι κωμωδίες).

Η ρωμαϊκή κωμωδία ψυχαγώγησε επί αιώνες τη Δύση και άσκησε σοβαρές επιδράσεις σε μεγάλους διανοούμενους και λογοτέχνες, όπως ο Πετράρχης, ο Λούθηρος, ο Λέσιγκ και ο Γκαίτε ή ο Μολιέρος, ο Σαίξπηρ και ο Θερβάντες.
Τον 8ο με 6ο αιώνα π.Χ. ο αρχαίος ελληνικός κόσμος δημιούργησε μια δεύτερη μεγάλη και ένδοξη Ελλάδα, ίσως με περισσότερη αίγλη και επιτεύγματα από τις μητροπόλεις της, την λεγόμενη Magna Grecia.

Ο αποικισμός της Μ.Ελλάδος και Σικελίας ξεκίνησε το 736. Στα χρόνια αυτά κατασκευάστηκαν, από τους Κορινθίους τα πρώτα μεγάλα πλοία οι τριήρεις .Επίσης στα χρόνια αυτά άρχισαν οι πρώτες εμφύλιες διαμάχες ανάμεσα σε ολιγαρχικούς και δημοκρατικούς ,οι οποίες προκάλεσαν πολλές μεταναστεύσεις , γιατί οι νικημένοι αναζητούσαν μια καλύτερη τύχη.

Τότε το 724 πχ τελείωσε και ο Α.Μεσσηνιακός πόλεμος , μετά τον οποίο οι Μεσσήνιοι αναζήτησαν νέες πατρίδες , αλλά και στη Σπάρτη οι διαμάχες οδήγησαν τη νικημένη παράταξη στον Τάραντα.

Οι άποικοι τουλάχιστον της πρώτης γενιάς [ πυρήνας της κατοπινής αποικιακής αριστοκρατίας] δεν άλλαξαν το σύστημα από το οποίο προέρχονταν , αναπαράγοντας θεσμούς και λατρείες και μεταφέροντας έθιμα , χρήσεις και τεχνικές που ανήκαν στην πολιτιστική τους αποσκευή . Είχαν σαφή αντίληψη για την τριχοτόμηση του χώρου [δημόσιο, ιδιωτικό, νεκροταφείο ] ,ξεχώριζαν τον οικισμό από το νεκροταφείο ,προωθούσαν τη συστηματική εκμετάλλευση της χώρας ,που έθεταν κάτω από την προστασία τόπων λατρείας , στηριζόμενοι στον κλήρο , το μερίδιο της γης δηλαδή που μοιράστηκε σε κάθε άποικο που ήταν πολίτης μόνον εφόσον ήταν ιδιοκτήτης γης , Χαρακτηριστικό των αποικιών του 8-6ο αι εκτός από σταθμοί στους δρόμους χαλκού σιδήρου κασσίτερου, η εμπορικοί σταθμοί ,ήταν ότι βασίστηκαν στην εκμετάλευση της ενδοχώρας και της γεωργίας. Σημαντικό στοιχείο των απαρχών του αποικισμού αναδεικνύεται η ομηρική γεωγραφία, ως επιβεβαίωση των επισκέψεων για εξασφάλιση πρώτων υλών.

Τα ελληνικά πρότυπα κυριάρχησαν στη δομή των πόλεων που κτίστηκαν σε λιμάνια. Πέρα απο την ιδεολογική επίδραση της ελληνικής παιδείας στους ντόπιους υπάρχει επίδραση και στην πολεοδομία της αρχαίας Ιταλίας. Επίσης η δομή των ελληνικών πόλεων της Μ.Ελλάδας έγινε πρότυπο πολιτικής και κοινωνικής ζωής για τους κατοίκους εκτός πόλεων. Πολλά θέματα έχουν την καταγωγή τους, από τις ελληνικές παραδόσεις των μύθων και της θρησκείας, όπως η μετόπη με την αυτοκτονία του Αίαντα , η το μαρτύριο του Σίσυφου, από το ιερό της Ήρας στην Ποσειδωνία του 6 αι πχ, η τα ανάγλυφα από τον θρόνο Ludovisi με την αυλητρίδα , την ιέρεια και την αναδυόμενη Αφροδίτη του 460 πχ, ο καλυκωτός απουλικός ερυθρόμορφος κρατήρας με την αρπαγή της Κασσάνδρας του 4 αι πχ.

O Στησίχορος από την Ιμέρα της Σικελίας είναι ο μεγάλος ανανεωτής των λυρικών χορικών για ολόκληρο τον ελληνικό κόσμο.
Στο Ρήγιο γεννήθηκαν προσωπικότητες,όπως ο Θεαγένης, ο πρώτος Ομηριστής της ιστορίας , ο Ίβυκος που πέρασε τα τελευταία χρόνια της ζωής του στη Σάμο , στην αυλή του Πολυκράτη , ο Ίππυς από το Ρήγιο, ο πρώτος ιστοριογράφος της Δύσης, ο Γλαύκος από το Ρήγιο στον οποίο οφείλεται η απαρχή της κριτικής ιστορίας της μουσικής και της γραμματείας, ο Ζάλευκος ο πρώτος νομοθέτης της Δύσης , ο Χάνδωνας, ο Αρχιμήδης από τις Συρακούσες , ο Αρχύτας και ο Αριστόξενος ο μεγάλος μουσικολόγος μαθητής του Αριστοτέλη από τον Τάραντα. ο Δικαίαρχος από τη Μεσσήνη , Ο Κλέαρχος από το Ρήγιο έφτιαξε ένα χάλκινο άγαλμα του Δία στη Σπάρτη για το ναό της Αθηνάς Χαλκοιοίκου και ο μαθητής του Πυθαγόρας που ήταν από τη Σάμο [ όπως και ο περίφημος ομώνυμός του] αλλά μετακόμισε στο Ρήγιο ,υπήρξε ένας από τους μεγαλύτερους χαλκουργούς του αυστηρού ρυθμού , δημιουργός πολυάριθμων αγαλμάτων νικητών στους αγώνες της Ολυμπίας και των Δελφών. .Ο Ηρόδοτος έγινε πολίτης των Θουρίων όπου και ετάφη .Ο Θεμιστοκλής είχε δώσει στις θυγατέρες του τα ονόματα Σύβαρις και Ιταλία.Ο Αισχύλος ο Ευριπίδης ο Πίνδαρος ο Κάλαμις , ο Αγελάδας ο Ονάτας έφτιαξαν χάλκινα αγάλματα για παραγγελιοδότες των ελληνικών πόλεων της Μεγάλης Ελλάδας και Σικελίας .

Ο Γοργίας 485-375 πχ ένας από τους μεγαλύτερους ρήτορες της εποχής , που καταγόταν από τους Λεοντίνους της σικελικής Ελλάδας θα μείνει στην ιστορία,ως ένας συνειδητός υπερασπιστής του πανελληνισμού και μ΄αυτή την ιδιότητα θα τον περιγράψει κατά τους ρωμαικούς χρόνους ο Φιλόστρατος Ο Γοργίας θα προσπαθήσει να αφυπνίσει τον ελληνισμό με μια σειρά λόγων του , ο ένας απαγγέλθηκε στην Ολυμπία και ο άλλος σε μια επικήδεια τελετή στην Αθήνα. Ο Λυσίας καταγόμενος από Συρακούσιο πατέρα θα εκφωνήσει έναν Ολυμπιακό λόγο στους Ολυμπιακούς αγώνες του 384 πχ και θα αποδεδειχτεί γνήσιος εκφραστής του ελληνικού εθνικού συναισθήματος , καλώντας τους Έλληνες σε μια κοινή εκστρατεία κατά του Πέρση βασιλιά .

Οι ελληνικοί ναοί είναι μια από τις πρώτες ξεκάθαρες εκφράσεις αυτού που τώρα αναγνωρίζουμε ως δυτική παράδοση στην αρχιτεκτονική, και μία από τις μεγαλύτερες επιρροές από μια τεράστια γκάμα μέχρι σήμερα.,Η Σικελία διέθετε μεγαλύτερη πυκνότητα μνημειακών ναών από οποιαδήποτε άλλη περιοχή της Μεσογείου και τώρα περιέχει τα καλύτερα διατηρημένα παραδείγματα από οπουδήποτε αλλού.

Πριν φτάσουν οι άποικοι στην Ιταλία , καμιά κοινωνία αυτοχθόνων δεν είχε φτάσει στην αστική μορφή.Αυτό σημαίνει ότι οι αυτόχθονες δεν είχαν την πολιτική συνοχή που είναι η προυπόθεση του πολεοδομικού σχηματισμού ,ούτε μια έντονη εξειδίκευση της εργασίας η τη διάκριση ανάμεσα σε πόλεις και ύπαιθρο.

Σπάνια συνειδητοποιούμε ότι ο δυτικός κόσμος χρειάστηκε να περιμένει μέχρι τον 19ο αιώνα για να ξαναφτάσει στις οικονομικές επιδόσεις της ελληνικής αρχαιότητας.
*********************************************************

Αναδημοσίευση φιλοξενούμενου άρθρου -Παναγιώτη Καραγιάννη - 28.10.2022 - kn-megalexandros.gr, info@kn-megalexandros.gr - Κωνσταντίνος Σ. Ναλμπάντης >> https://www.facebook.com/profile.php?id=100012808098555